काठमाडौं । एशियाका तीन मुलुक चीन, भारत र नेपाल तीनैवटाको राजधानी विश्वकै प्रदूषित शहरको शिर्ष ३ मा परेका छन् । एयर क्वालिटी इन्डेक्सका अनुसार आज चीनको राजधानी बेइजिङ सबैभन्दा प्रदूषित शहरको रुपमा मापन गरिएको छ । त्यस्तै, भारतको राजधानी दिल्ली दोस्रो प्रदूषित र नेपालको राजधानी काठमाडौं तेस्रो प्रदूषित रहेको पाइएको छ ।
प्रदूषित शहरहरुको सूचीको पहिलो स्थानमा चीनको बेइजिङ रहेको छ । चीनको राजधानी रहेको उक्त शहरको वायु प्रदूषण १६७ एक्यूआई मापन गरिएको छ । त्यस्तै, दोस्रो स्थानमा भारतको दिल्ली रहेको छ । दिल्लीको वायु प्रदूषण १६५ एक्यूआई मापन गरिएको छ । तेस्रो स्थानमा १६३ एक्यूआइसहित काठमाडौं रहेको छ ।
प्रदुषण मापनमा शुन्यदेखि ५० सम्मको एक्युआइलाई राम्रो मानिन्छ भने ५१ देखि १०० सम्मको एक्युआइलाई सतर्क रहनुपर्ने रुपमा लिइन्छ । १०१ देखि १५० सम्मलाई हुनुलाई श्वाशप्रश्वास र मुटु रोगीका बिरामीलाई असर गर्छ भन्न्ने बुझिन्छ भने १५१ देखि २०० सम्मको एक्युआइलाई पनि अस्वस्थकरका रुपमा लिइन्छ ।
२०१ देखि ३०० सम्मको अति अस्वथ्य अवस्थाको वायू भनेर बुझिन्छ भने ३०१ देखि ४०० सम्मलाई खतरनाक र ४०१ देखि ४५० लाई अति खतरा मानिन्छ ।
काठमाण्डु उपत्यकाको लागि वायुगुणस्तर व्यवस्थापन कार्ययोजना, २०७६ मा एक्युआईको मान ३०० भन्दा बढी भएको अवस्थालाई विपद्को रुपमा लिने उल्लेख छ ।